Aby stwierdzić, jakie problemy w zakresie mowy posiada dziecko, które z nich mogą być rozwiązane w szkole a które wymagają pomocy logopedy oraz rodziców, nauczyciel może zastosować specjalnie opracowany kwestionariusz rysunkowy. Test ten służy do zdiagnozowana poziomu rozwoju mowy dziecka, ustalenia wad wymowy i stanowi wskazówkę co do dalszego postępowania.
Kiedy stosuje się kwestionariusze
Kwestionariusze mogą być stosowane w nauczaniu początkowym, przez nauczycieli w przedszkolach i szkołach, pedagogów, psychologów i szkolną służbę medyczną. Wywiad z dzieckiem powinien być przeprowadzony na podstawie testu obrazkowego oraz badań (słuchu fonematycznego, motoryki narządów artykulacyjnych) a także rozmowy z rodzicami, która dostarcza informacji na temat ogólnego rozwoju dziecka i przebytych chorób, warunków domowych, ewentualnych zaburzeń mowy występujących w rodzinie, etc.
Zobacz też: Karta mowy i karta ćwiczeń logopedycznych
Co zawiera kwestionariusz obrazkowy
Kwestionariusz zawiera specjalnie dobrane obrazki, przedstawiające znane dziecku przedmioty. Dla dziecka w wieku 3 lat mogą być to np. zwierzęta, części ciała czy owoce. Dziecko ogląda je i nazywa, a na podstawie artykulacji nauczyciel może ocenić jego wymowę oraz znajomość słów. Stopień trudności i zróżnicowania ćwiczenia wzrasta, opierając się jednak na samogłoskach – podstawowych dźwiękach, znanych dziecku już od pierwszego roku życia.
Dzięki temu test może ocenić wymowę zarówno dzieci czytających, nieczytających, jak i tych, których mowa jeszcze się nie ukształtowała.
Przy każdym obrazku zadawane jest dziecku pytanie: „Co to jest?”. Bada ono zasób słownictwa czynnego (czyli posługiwanie się słowami). Natomiast pytanie „pokaż, gdzie jest…?” bada słownictwo bierne (odpowiadające za rozumienie słów). Kwestionariusz jest także dla logopedy informacją o ogólnym poziomie percepcji dziecka i umiejętności wykonywania poleceń.
Zobacz też: Wady mowy u dzieci
Test obrazkowy, przeprowadzony w obecności rodziców, może pozytywnie wpłynąć na późniejszą pracę korekcyjną – dziecko rozluźnia się i traktuje nazywanie obrazków jako zabawę, a rodzice czują się potrzebni.
Wspólny test może być zachętą do podobnej zabawy w domu – za pomocą ćwiczeń ze znanymi dziecku obrazkami można ćwiczyć głoski, z którymi ma problem (np. jeśli problemem jest głoska „ż”, wybieramy obrazki zawierające tę głoskę).
